Oksidacija i redukcija II

POSTAVLJANJE JEDNADŽBI OKSIDACIJE I REDUKCIJE

1. Odrediti oksidacijske brojeve svih elemenata koji sudjeluju u kemijskoj reakciji.

2. Napisati dvije neovisne jednadžbe (polureakcije oksidacije i redukcije).

3. Izjednačiti broj atoma na lijevoj i desnoj strani svake jednadžbe.

4. Izjednačiti broj elektrona što ih daje reducens s brojem elektrona što ga prima oksidans.

5. Zbrojiti jednadžbe.

Izjednačavanje broja atoma u kiselom mediju:

• 1 atom kisika izjednačujemo dodatkom 1 molekule vode na stranu nedostatka kisika. Zbog dodatka vode dodajemo 2H⁺ iona na suprotnu stranu

Izjednačavanje broja atoma u alkalnom mediju:

• 1 atom vodika izjednačujemo dodatkom 1 vode na stranu nedostatka vodika te dodatkom 1 hidroksilne skupine (OH^-) na suprotnu stranu.

• 1 atom kisika izjednačujemo dodatkom 2 hidroksilne skupine na stranu nedostatka kisika i dodatkom 1 molekule vode na stranu s viškom kisika.

Oksidacija i redukcija

• reakcija u kojoj neka molekula, atom ili ion GUBI ELEKTRONE naziva se reakcija OKSIDACIJE (povećavanje oksidacijskog broja).

• molekulu, atom ili ion koji OKSIDIRA (gubi elektrone) nazivamo REDUKCIJSKIM SREDSTVOM

• reakcija u kojoj neka molekula, atom ili ion PRIMA ELEKTRONE naziva se reakcija REDUKCIJE ( smanjenje oksidacijskog broja).

• molekulu, atom ili ion koji REDUCIRA (prima elektrone) nazivamo OKISDACIJSKIM SREDSTVOM

PRAVILA ZA ODREĐIVANJE OKSIDACIJSKOG BROJA

1. Oksidacijski broj svih elemenata u elementarnom stanju jednak je nuli (0).
 2. Oksidacijski broj vodika u spojevima je (+1), osim u hidridima metala, gdje je oksidacijski broj vodika (-1).

3. Oksidacijski broj kisika u spojevima je (-2), osim u peroksidima gdje je (-1) i superoksidima gdje je (-1/2).

4. Suma svih oksidacijskih brojeva elemenata, koji se nalaze u spoju mora biti jednaka nuli.

5. Suma svih oksidacijskih brojeva u složenim ionima mora biti jednaka naboju iona.

6. U spojevima s kovalentnom vezom oksidacijski broj nekog atoma jednak je zamišljenom naboju koji se javlja u tom atomu kada se zajednički elektronski parovi dodijele elektronegativnijem atomu.

PRAVILA ZA ODREĐIVANJE OKSIDACIJSKOG BROJA U ORGANSKIM MOLEKULAMA

1. Oksidacijsko se stanje ugljikova atoma mijenja za -1 nastajanjem svake veze s manje elektronegativnim atomom, poput vodika.

2. Oksidacijsko se stanje ugljikova atoma mijenja za +1 nastajanjem svake veze s elektronegativnijim atomom, poput vodikaheteroatoma (kisik, dušik, sumpor…).

3. Dvostruka odnosno trostruka veza s heteroatomom računaju se dva odnosno tri puta.

4. Pri određivanju oksidacijskog stanja ne računaju se veze između ugljikovih atoma.